Page 10 - Demo

10 Kouwe DrukteSchaatsbibliotheek 45%u2018Koninklijke IJsclub Dockum%u2019 in historisch perspectiefn de afgelopen winter, die het predikaat %u2018winter%u2019 absoluut niet verdiende, kwam je die niet weg te branden bewering weer eens tegen. Verborgen in een krantenartikel over mensen die worden opgeleid tot %u2018natuurijsmeester%u2019 vertelt Johannes Visser uit Dokkum, dat hij tegen de plaatselijke ijsbaan aan woont. Visser is bestuurslid van de ijsclub. %u201cDe oudste van de wereld%u201d, vertelt hij niet zonder trots. %u201cDe eerste notulen van de vereniging dateren uit 1840.%u201d En dan te bedenken, dat ik in februari 2020 %u2013 net voor het begin van die vermaledijde coronapandemie %u2013 op een gezamenlijke bijeenkomst van de %u2018Koninklijke IJsclub Dockum%u2019 en de %u2018Stichting Oud Dockum%u2019 een lezing/presentatie verzorgde over hetzelfde onderwerp dat in de kop boven dit verhaal staat. Naast me op mijn bureau ligt een klein rood boekje: Streekmuseum %u201cHet Admiraliteitshuis%u201d. Gevestigd te Dokkum. Jaarverslag 1980. Ik citeer %u00e9%u00e9n passage uit een artikel over de IJsclub %u201cDockum%u201d: %u2018Op een vergadering van 27 dec. 1865 komt de heer de Jager met het voorstel de directie der hardrijderij te Dokkum te ontbinden en over te gaan tot het stichten van een ijsclub. Maar het blijkt dat de andere directieleden daar weinig voor voelen.%u2019 Laten we de feiten maar eens op een rijtje zetten.%u2018Kasteleinsrijderij%u2019Anders dan Johannes Lolkama in zijn jubileumboek Koninklijke IJsclub Dockum 1840-1940 veronderstelt, werden in de meest noordelijke stad van Nederland v%u00f3%u00f3r 1840 ook wel hardrijderijen georganiseerd. Zoals ik al vaker heb beschreven, waren de kasteleins in ons land de eerste organisatoren van ijssportwedstrijden. Die beroepsgroep greep elke gelegenheid aan om de gelagkamer vol te krijgen. De eerste advertenties dateren al uit de jaren zestig van de achttiende eeuw. In de Leeuwarder Courant van 21 januari 1823 vonden we een voorbeeld van een %u2018kasteleinsrijderij%u2019 in Dokkum. Kastelein Heeringa van %u2018Het Wapen van Dokkum%u2019 schreef voor de volgende dag een %u2018Hardrijderij door mans- en vrouwspersonen%u2019 uit bij de Halvemaanspoort. Inmiddels was in dezelfde tijd al een nieuwe categorie van organisatoren opgestaan. In de ene stad heetten ze %u2018Liefhebberen%u2019, in een andere %u2018Commissarissen uit de inteekenaren benoemd%u2019 en weer elders %u2018Directeuren van de hardrijderij%u2019. Kortom: een stelletje notabelen die er wel wat in zagen om een evenement in de stad of het dorp te organiseren. En zo riepen enkele vooraanstaande heren eind 1840 in de krant onder het kopje %u2018Hardrijderij op Schaatsen te Dockum%u2019 manspersonen op zich voor een wedstrijd op de Stads Gracht op %u2018Dingsdag den 29 December 1840%u2019 in te schrijven ten huize van kastelein R. Vennema. Een groot succes: %u2018duizenden aanschouwers%u2019 togen van heinde en verre naar dit %u2018volksvermaak%u2019 in Dokkum, waar 74 mannen aan de start kwamen, %u2018waaronder de meest vermaarde hardrijders uit dit Gewest%u2019. Van hen won Jacob Dirk Talsma uit Oudkerk de prijs en Johannes Jelles de Jong de premie. I